Mączniak rzekomy soi [Peronospora manshurica]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy soi. W sprzyjających warunkach infekcje powodowane przez Peronospora manshurica mogą prowadzić do znacznej obniżki plonu oraz pogorszenia jego jakości (nasiona stają się mniejsze).

Okres wykrywania

Choroba może rozwijać się przez cały okres wegetacji, jednak najczęściej pojawia się tuż po rozpoczęciu kwitnienia. Rozwojowi choroby sprzyja wysoka wilgotność powietrza i utrzymujące się przez dłuższy czas opady deszczu, które powodują zawilgocenie liści oraz obecność rosy, a także umiarkowane temperatury powietrza. Wyższe temperatury przyczyniają się do zahamowania dalszego rozwoju choroby.

Obraz choroby

Objawy choroby są widoczne przede wszystkim na liściach soi. Młodsze liście są bardziej podatne na mączniaka rzekomego niż starsze liście – choroba początkowo pojawia się na górnej części młodych liści. Początkowo objawy choroby można zaobserwować w postaci niewielkich plamek barwy jasnozielonej lub jasnożółtej, które wraz z dalszym rozwojem choroby zwiększają swoją powierzchnię. Środek plam ostatecznie staje się brązowy i otoczony jest żółtozieloną obwolutą. Z czasem w momencie utrzymującej się wilgotnej aury na powierzchni liści można zaobserwować zarodniki koloru szaro- lub jasnopurpurowego. Z kolei na spodniej stronie liści widoczne są rozmyte, szare kępki, które wyrastają ze zmian, kiedy wilgotność powietrza jest wysoka lub liście soi są mokre. Zainfekowane strąki nie wykazują żadnych objawów zewnętrznych, jednak ich wnętrza stają się białe i z czasem częściowo lub całkowicie pokrywają się powłoką zarodników sprawcy choroby.

Sprawca choroby zimuje w nieprzyoranych resztkach pożniwnych pozostawionych na polu. Miejscem zimowania Peronospora manshurica jest również materiał siewny. Do infekcji dochodzi przy udziale wody, w warunkach wysokiej wilgotności względnej powietrza. Zarodniki przenoszone są również przez wiatr, gdzie w sprzyjających warunkach mogą rozprzestrzeniać się na całej plantacji.

Wzmożone występowanie

• utrzymująca się wilgotna aura z umiarkowaną temperaturą powietrza,
• jednostronny płodozmian,
• zainfekowany, niecertyfikowany materiał siewny,
• pozostawione resztki roślinne na polu,
• zwilżanie liści w trakcie nawadniania plantacji,
• uprawa soi w bezpośrednim sąsiedztwie plantacji, która może stanowić źródło zakażenia.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

• stosowanie zdrowego i kwalifikowanego materiału siewnego wolnego od chorób,
• unikanie siewu nasion pochodzących z zainfekowanych pól,
• zaprawianie materiału siewnego,
• staranne przyoranie resztek roślinnych,
• rozdrabnianie słomy sojowej przy pomocy rozdrabniacza,
• rozszerzenie płodozmianu – przerwa w uprawie roślin tego samego gatunku lub tej samej odmiany,
• unikanie zwilżania liści podczas podlewania – zwilżone liście sprzyjają rozwojowi infekcji,
• wybór odmian o zwiększonej odporności na chorobę.