Chwościk marchwi [Cercospora carotae]
Występowanie i znaczenie
Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy marchwi. Infekcje powodowane przez grzyb Cercospora carotae mogą powodować znaczne straty w plonie.
Okres wykrywania
Podczas całego okresu wegetacji, zwłaszcza przy wilgotnej aurze z utrzymującymi się przez dłuższy czas opadami deszczu. Rozwój grzyba w mniejszym stopniu zależy od temperatury, ponieważ jego wymagania cieplne są małe.
Obraz choroby
Sprawca choroby poraża zarówno marchew uprawną, jak również marchew dziką. Liczba infekcji zależy od ilości i intensywności opadów. Początkowo zarodniki konidialne na spodniej stronie liści tworzą kępki brunatnego nalotu. Pierwsze objawy choroby widoczne są przede wszystkim na brzegach liści w postaci okrągłych plam, których środek jest biały lub rudawo-brązowy. Przy wilgotnej aurze palmy przybierają wydłużony kształt i ciemniejszy odcień, a liście zaczynają brązowieć. Plamy widoczne są również na ogonkach liściowych, gdzie również są wydłużone.
Patogen zimuje w porażonych resztkach roślin w glebie oraz na nasionach. W okresie wegetacji grzyb rozprzestrzenia się za pomocą zarodników konidialnych, które przenoszone są przez wiatr. Grzyb na plantacji marchwi może występować równocześnie z alternariozą na tych samych roślinach.
Wzmożone występowanie
- jednostronny płodozmian,
- zainfekowany materiał siewny,
- przenawożenie azotem,
- porażone resztki pożniwne,
- zbyt duża gęstość siewu.
Agrotechniczne działania zapobiegawcze
- staranne, głębokie przyoranie resztek roślinnych,
- stosowanie zaprawionego materiału siewnego,
- prawidłowe zmianowanie,
- racjonalne nawożenie azotem,
- izolacja przestrzenna od zeszłorocznych plantacji,
- dobór odmian odpornych na chorobę.
Występowanie i znaczenie
Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy selera korzeniowego, selera naciowego oraz selera liściastego. Infekcje powodowane przez Cercospora apii mogą powodować znaczne straty w plonie selera korzeniowego przekraczające 90%, a w przypadku selera naciowego i selera liściastego nawet obecność niewielkich plam na liściach powoduje, że nie nadają się one do sprzedaży.
Okres wykrywania
Podczas całego okresu wegetacji przy wysokiej wilgotności powietrza i wysokiej temperaturze oraz utrzymujących się opadach deszczu.
Obraz choroby
W sprzyjających warunkach cykl rozwojowy patogenu wynosi od 5 do 14 dni. Sprawca choroby nie poraża korzeni, a jedynie części nadziemne, których ubytek powoduje utratę energii i zapasów pokarmowych na wytwarzanie nowych liści, w wyniku czego obniżce ulega plon korzeni. Pierwsze objawy widoczne są w postaci żółknięć na tkankach blaszek liściowych, których żółknący obszar szybko się powiększa. Dalsze objawy choroby widoczne są na lisicach w postaci drobnych, kanciastych plam dopiero w okresie pełnej wegetacji, które z czasem zwiększają swoją powierzchnię. W wyniku porażenia liście selera zasychają i obumierają. Objawy zaobserwować można również na ogonkach liściowych oraz łodygach w postaci podłużnych, eliptycznych plam, które początkowo są chlorotyczne, a następnie zmieniają barwę na brunatną. W miejscu, w którym występują plamy pojawiają się czarne skupiska grzybni, na których tworzą się zarodniki konidialne.
Miejscem zimowania sprawcy choroby są pozostawione w glebie resztki pożniwne, a także materiał siewny. Patogen na resztkach roślinnych może przetrwać 2 lata. Dokonujące infekcji wtórnej konidia przenoszone są przez wiatr oraz przez krople deszczu.
Wzmożone występowanie
- jednostronny płodozmian,
- zainfekowany materiał siewny,
- resztki pożniwne.
Agrotechniczne działania zapobiegawcze
- staranne przyoranie resztek pożniwnych,
- produkcja rozsady na odkażonym podłożu,
- stosowanie zaprawionego materiału siewnego,
- stosowanie zmianowania,
- przerwa w uprawie selera na tym samym stanowisku przez minimum 3 lata,
- dobór odmian odpornych na chorobę.