Głownie [Ustilago sp.]

Występowanie choroby wg upraw

Występowanie i znaczenie

Może występować we wszystkich rejonach uprawy owsa, ale od czasu wprowadzenia zaprawiania materiału siewnego ma mniejsze znaczenie. Występuje także na innych odmianach owsa głuchego.

Okres wykrywania

Od wyrzucania wiech.

Obraz choroby

W przeciwieństwie do głowni pylącej pszenicy i jęczmienia wiechy porażone głownią pylącą owsa pojawiają się w tym samym czasie, co zdrowe kwiatostany. Zawierają one zamiast ziaren czarne grudki zarodników głowni otoczone matową, pomarszczoną skórką. Skórka ta wcześnie się rozrywa, rozpylające się zarodniki są przenoszone przez wiatr i deszcz, porażają jeszcze zdrowe kwiaty i zaczynają kiełkować przy wilgotnej pogodzie. Grzybnia jednak nie wrasta w ziarno, lecz tworzy grzybnię spoczynkową między plewami i ziarnami.

Wzmożone występowanie

  • łagodne temperatury przy wysiewie, kiełkowanie zarodników przy 0-34°C, optimum przy 16-20°C,
  • sucha, niezakwaszona gleba sprzyja infekcji.

Możliwość pomylenia

Z powodu typowych objawów prawie nie istnieje.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

  • wczesny wysiew wiosną,
  • głęboki siew,
  • stosowanie materiału siewnego z plantacji nieporażonych.

Występowanie i znaczenie

Występuje na pszenicy i jęczmieniu. Od czasu wprowadzenia systemicznie działających zapraw nasiennych mniejsze znaczenie.

Okres wykrywania

Po wykłoszeniu się.

Obraz choroby

Kłosy porażone rozwijają się jeszcze przed kłosami zdrowymi. Zamiast zawiązków kłosów i plew zawierają one masę zarodników o zabarwieniu od ciemnobrązowego do czarnego, które w okresie kwitnienia zbóż rozpylają się, pozostawiając pustą, czarniawą, stojącą prosto osadkę kłosową.

Porażenie ukryte wyraża się w pogorszeniu wzrostu. U pszenicy i jęczmienia mogą występować także kłosy częściowo porażone.

Wzmożone występowanie

  • długi okres kwitnienia przy niezbyt upalnej pogodzie i umiarkowanych wiatrach,
  • łagodne temperatury podczas wysiewu, kiełkowanie zarodników przy 5-35°C, optimum przy 18-22°C,
  • uprawa wrażliwych odmian.

Możliwość pomylenia

Na jęczmieniu – z czarną głownią jęczmienia, albo z głownią zwartą jęczmienia.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

  • Stosowanie zdrowego materiału siewnego,
  • późny wysiew jesienią, wczesny wysiew wiosną.

Top