Śnieć gładka pszenicy [Tilletia laevis]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy pszenicy jarej i ozimej. Infekcje powodowane przez należący do podstawczaków grzyb Tilletia caries mogą powodować znaczne straty w plonie co objawia się krótszymi kłosami o 1/3 długości, a straty mogą sięgać nawet 50% plonu. Sprawca choroby przyczynia się również do znacznego pogorszenia jakości ziarna.

Okres wykrywania

Podczas całego okresu wegetacji, zwłaszcza przy dość niskiej temperaturze powietrza na poziomie ok. 5 - 10°C podczas kiełkowania, a wilgotność ziemi wynosi 40 – 50% pełnej pojemności wodnej.

Obraz choroby

Źródło infekcji stanowią przetrwalniki grzyba (teliospory), znajdujące się przeważnie na powierzchni ziarna siewnego, w bruzdce ziarniaka. Objawy choroby zaobserwować można w momencie, gdy zboża znajdują się w fazie wykłoszenia. W wyniku porażenia ziarno zbóż początkowo staje się lekko maziste, a następnie matowe i twarde. Porażone ziarno posiada w sobie czarny pył ustilospor. Najczęściej porażeniu ulegają wszystkie ziarna znajdujące się w kłosie. Porażone rośliny mają sinozielone zabarwienie. Z kolei kłoski są rozpierzchnięte, a między plewkami zaobserwować można torebki śnieciowe. Porażone przez śnieć cuchnącą pszenicy rośliny nieco silniej są rozkrzewione w porównaniu do roślin zdrowych.

Zakażenie następuje przez zarodniki, które znajdują się na ziarnie siewnym oraz występujące w glebie.

Wzmożone występowanie

• jednostronny płodozmian zbożowy (także kukurydza),
• zainfekowany materiał siewny,
• pozostawione resztki pożniwne.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

• staranne przyoranie resztek pożniwnych,
• stosowanie kwalifikowanego, zaprawionego materiału siewnego wolnego od zanieczyszczeń zarodnikami przetrwalnikowymi (teliosporami),
• rozszerzenie płodozmianu,
• dobór odmian odpornych na chorobę.