Zgorzel podstawy źdźbła [Gaeumannomyces graminis]

Występowanie i znaczenie

W strefach klimatu umiarkowanego na glebach od średniej do złej jakości, głównie na pszenicy, ale także na jęczmieniu i życie. Obok łamliwości podstawy źdźbła, jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób podstawy źdźbła zbóż.

Okres wykrywania

Od krzewienia do dojrzenia.

Obraz choroby

Grzyb poraża system korzeniowy rośliny i powoduje zakłócenie gospodarki wodno-pokarmowej. Cały system korzeniowy zainfekowanych roślin jest silnie zredukowany i przebarwiony na czarno. Korzenie chorych roślin obumierają i źdźbła wskutek tego łatwo się urywają przy pociągnięciu. W późniejszym stadium grzyb atakuje także podstawę źdźbła, co wywołuje właściwy obraz zgorzeli: „czarną nogę“ rośliny. Typowe jest także gniazdowe występowanie w łanie. Najbardziej rzucają się w oczy występujące w okresach suszy zjawiska przedwczesnego dojrzewania i bielenia kłosów. Zależnie od okresu wystąpienia przedwczesnego dojrzewania następuje zmniejszenie ilości ziaren, brak ich wypełnienia albo całkowita płonność kłosów.

Wzmożone występowanie

• wieloletnia uprawa pszenicy i jęczmienia,
• zagęszczenie gleby,
• zła struktura gleby.

Możliwość pomylenia

Bielenie kłosów wywołane łamliwością podstawy źdźbła .

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

• zredukowanie udziału zbóż w płodozmianie,
• działania poprawiające strukturę gleby,
• unikanie silnego zachwaszczenia,
• w razie porażenia ewentualnie nawożenie wyrównawcze, przy czym N w postaci amonowej.