Samosiewy zbóż [Volunteer Cereals]

Rośliny rosnące samodzielnie (nieuprawiane), które znajdując się na plantacji roślin uprawnych traktowane są jako chwasty. Mogą wyrastać z resztek pożniwnych obecnych na plantacji. Samosiewy zbóż mogą być również przenoszone podczas pracy maszyn rolniczych.

Występowanie

W rejonach uprawy rzepaku i zbóż ozimych pszenica ozima, jęczmień ozimy, gdzie mogą przyczyniać się do znacznej obniżki plonów.

Opis rośliny

To pospolite chwasty jednoliścienne, które wytwarzają tylko jeden liścień w trakcie kiełkowania. Samosiewy zbóż powstają głównie w wyniku osypywania się nasion. Średnio w czasie zbioru osypuje się około 10% nasion. W przypadku silnego wiatru lub opadów gradu wartość ta może być znacznie większa. Nawet przy poprawnej agrotechnice stosowanej przy oraz po zbiorze część nasion najczęściej przedostaje się do gleby, gdzie tworzy glebowy bank nasion, które stanowią źródło samosiewów, jeśli w kolejnych latach pojawią się dogodne warunki atmosferyczne. W uprawach rolniczych samosiewy zbóż traktowane są jako rośliny niepożądane (chwasty). Samosiewy zbóż na plantacjach roślin uprawnych stanowią dla nich poważną konkurencję. Najczęściej rosną znacznie szybciej i wygrywają konkurencję o składniki pokarmowe oraz wodę i światło. W przypadku uprawy rzepaku rośliny konkurując z samosiewami zbóż o zasoby środowiska rosną w górę, aby uzyskać lepszy dostęp do światła. W konsekwencji obniżce ulega ich zimotrwałość, co może powodować znaczną obniżkę plonu.

Samosiewy zbóż stanowią źródło zakażeń dla następczych upraw zbożowych. Najwięcej samosiewów pszenicy ozimej przed siewem rzepaku obserwuje się na polach nieuprawianych. W pierwszym roku odłogowania samosiewy zbóż mogą stanowić nawet 40% odłogowanej powierzchni, zagrażając czystości odmianowej. Nasiona samosiewów zbóż są w stanie przetrwać w podłożu do nawet kilkunastu lat. Samosiewy zbóż tworzą się z nasion, które mogą być przenoszone przez wiatr oraz przez zwierzęta, w tym również przez ptaki.