Chowacz podobnik [Ceutorhynchus obstrictus]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy roślin kapustowatych (w szczególności rzepaku ozimego i jarego). Szkodliwość Ceutorhynchus obstrictus polega na uszkadzaniu łodyg rzepaku, prowadząc do ich osłabienia i łamania przy silniejszym wietrze, powodując spadek plonu nawet o 20%. Uszkadzane łodygi stają się również podatne na wtórne porażenie przez sprawców chorób. Wydrążone w dolnej części łodygi otwory stanowią bramę dla infekcji wywoływanych przez sprawców chorób grzybowych roślin kapustowatych.

Okres wykrywania

Chowacz podobnik pojawia się wiosną, atakując plantacje rzepaku w momencie, kiedy rośliny znajdują się w fazie tworzenia pąków kwiatowych, przy temperaturze powietrza w granicach 13°C.

Opis szkodnika

Chowacz podobnik to chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych. Ciało szkodnika osiągające długość od 2,5 do 3 mm jest czarne, jednak z powodu owłosienia wydaje się szare. Głowa chowacza podobnika jest ryjkowato wydłużona, z kolei czułki i odnóża są czarne. Na pokrywach skrzydeł widoczne są paski z łuskowatymi włoskami barwy szarej, ułożone w rzędy. Składane przez samice jaja są owalne i błyszczące, długości do 0,5 mm. Larwy szkodnika są beznogie, o długości od 4 do 5 mm, łukowato wygięte w kształt litery C z charakterystyczną głową barwy jasnobrązowej. Poczwarka chowacza podobnika jest barwy białej, długości do 4 mm. Obok rzepaku ozimego i jarego do roślin żywicielskich chowacza podobnika zalicza się: rzepik, gorczycę, rzodkiew, rzodkiewkę, warzywa kapustne oraz różne rośliny kapustne dziko rosnące. Miejscem zimowania szkodnika jest wierzchnia warstwa gleby pod ściółką. Po odbyciu żeru uzupełniającego samice wygryzają otwory w ściankach łuszczyn, gdzie składają jaja, z których wylęgają się larwy żerujące na zalążkach nasion. Następnie larwy przedostają się do gleby, gdzie następuje ich przepoczwarczenie. Kolejne pokolenie chowacza wylatuje na przełomie lipca i sierpnia, odbywając krótki żer na liściach i udając się na zimowisko. Uszkodzone łuszczyny żółkną i pozostają zamknięte. Szkodnik wykształca jedno pokolenie w ciągu roku.

Powstałe w łuszczynach otwory stanowią drogę do składania jaj pryszczarka kapustnika, a także mogą stanowić wrota do rozwoju szarej pleśni.

Wzmożone występowanie

• jednostronny płodozmian,
• sucha wiosna,
• resztki pożniwne,
• obecność chwastów kapustowatych,
• za duża gęstość siewu.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

• staranne przyoranie resztek pożniwnych,
• rozszerzenie płodozmianu,
• izolacja przestrzenna od innych kapustowatych i warzyw kapustnych,
• wysiew odmian późno zakwitających,
• monitoring plantacji przy pomocy żółtych naczyń, które ustawia się w odległości przynajmniej 20 m od brzegu pól,
• eliminacja chwastów kapustowatych.