Pchełka burakowa [Chaetocnema concinna]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy buraków cukrowych, ćwikłowych i liściowych, w mniejszym stopniu na rabarbarze, szczawiu oraz gryce. Szkodnik początkowo żeruje na liścieniach, a następnie na liściach właściwych. Charakterystyczne uszkodzenia to podziurawione liścienie i liście z małymi otworkami – tzw. okienka. W miejscach żerowania szkodnika liście pękają, a same miejsca są często otoczone obwódką koloru czerwonobrunatnego. Ponadgryzane liście szybciej więdną, wskutek czego wzrost korzeni zostaje ograniczony. Przy dużych nalotach na plantacje buraków szkody powodowane przez owada mogą być znaczne.

Okres wykrywania

Aktywność szkodnika przypada na okres od marca do października. Pchełka burakowa może atakować plantacje buraka już wczesną wiosną, kiedy rośliny są w fazie liścieni. Termin pojawienia się szkodnika jest w dużym stopniu uzależniony od pogody, głównie od temperatury. Szkodnik największe szkody powoduje podczas suchej i upalnej aury.

Opis szkodnika

Dorosłe formy szkodnika osiągają długość do ok. 2,3 mm. Ich ciało jest koloru czarnego z charakterystycznym połyskiem barwy brązowej lub zielonkawej. Larwy szkodnika dorastają do ok. 2 mm. Są barwy kremowej z białą głową i trzema parami odnóży. Chrząszcze zimują, a miejscem ich zimowania są resztki roślin, miedze oraz zarośla. Kiedy temperatura powietrza osiągnie wartość ok. 10°C, chrząszcze rozpoczynają żerowanie (wczesną wiosną) na chwastach. Następnie przelatują na plantacje buraków. W czerwcu samice składają jaja do gleby, z których następnie wylęgają się larwy. Pod koniec sierpnia pojawiają się młode chrząszcze, które po dość krótkim okresie żerowania przechodzą na zimowanie. Pchełka burakowa rozwija jedno pokolenie w ciągu roku.

Szkodliwość pchełki maleje wraz z rozwojem roślin buraka. Lustracje pól przeprowadza się przynajmniej raz w tygodniu, poszukując roślin z objawami żerowania pchełki na liściach. Systematyczny monitoring należy prowadzić zwłaszcza od maja do czerwca. Próg zagrożenia stanowi 20% uszkodzonych roślin w okresie wschodów.

Wzmożone występowanie

• pozostawione na polu resztki roślinne,
• stosowanie niezaprawionego materiału siewnego,
• obecność na plantacji chwastów z rodziny szarłatowatych, rdestowatych oraz pokrzywowatych,
• utrzymująca się sucha i upalna pogoda.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

• staranne i głębokie przyoranie resztek roślinnych,
• możliwie wczesny, nie za głęboki siew w starannie doprawioną glebę,
• zmianowanie roślin,
• uprawki mechaniczne i głęboka orka,
• stosowanie zaprawionego materiału siewnego,
• lustracje pól pod kątem obecności szkodnika,
• systematyczna eliminacja chwastów z rodziny szarłatowatych, rdestowatych oraz pokrzywowatych.