Przeziernikowate [Sesiidae]
Występowanie i znaczenie
Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach upraw sadowniczych. Występują również w lasach, parkach, łąkach i ogrodach. Niektóre gatunki przeziernikowatych są groźnymi szkodnikami drzew. Żerują gąsienice pod korą drzew w kanałach, które biegną wzdłuż pni i gałęzi. Gąsienice zasiedlają również gałęzie drzew i krzewów lub całe drzewa i krzewy. Przy dużym nasileniu szkodnika dochodzi do powstania na korze miękkich, prawie czarnych plam, z których wydziela się lepki sok. Obecność przeziernikowatych powoduje osłabienie wzrostu drzew, a także zasychanie gałęzi lub całych drzew.
Okres wykrywania
Główny lot dorosłych motyli odbywa się w czerwcu oraz w lipcu, zwłaszcza podczas słonecznej i ciepłej pogody.
Opis szkodnika
Przeziernikowate to rodzina motyli, obejmująca ok. 1000 gatunków, z czego w Polsce występuje 31 gatunków. To w zdecydowanej większości motyle dzienne. Do gatunków o największym znaczeniu należą: przeziernik jabłoniowiec, przeziernik porzeczkowiec, przeziernik olchowiec, przeziernik osowiec oraz przeziernik topolowiec. Skrzydła przeziernikowatych są przeźroczyste, z czarnym użyłkowaniem lub z przezroczystymi polami. Większa część powierzchni skrzydeł jest bez łusek, natomiast pierwsza para skrzydeł jest bardzo wąska. Skrzydła przeziernikowatych wyglądem przypominają skrzydła os i pszczół. Motyle te potrafią naśladować wydawane przez nie w czasie lotu odgłosy. Tułów i odwłok przeziernikowatych są smukłe, ale mocno zbudowane. Ciało motyli jest zwykle z żółtymi paskami, często jaskrawymi. Przeziernikowate latają najczęściej w ciepłe i słoneczne dni.
Formą zimującą są gąsienice, a czas ich zimowania może wynieść nawet 2-3 lata. Samice składają jaja na drzewach – zwłaszcza w szczelinach kory. Larwy wnikają w drzewo i tworzą nieregularne, kręte korytarze w korze lub bezpośrednio pod korą. Ich rozwój trwa ok. 20 miesięcy. Pełny rozwój przeziernikowatych następuje od kwietnia do czerwca następnego roku. Postacie dorosłe nie pobierają pokarmu lub żywią się nektarem kwiatów.
Wzmożone występowanie
- niewłaściwie przeprowadzone zabiegi ochrony w poprzednim sezonie wegetacyjnym i związane z tym przezimowanie postaci dorosłych szkodnika,
- utrzymująca się słoneczna i ciepła pogoda w okresie lotów motyli.
Agrotechniczne działania zapobiegawcze
- lustracje pod kątem obecności szkodnika,
- stosowanie pułapek feromonowych do przywabiania szkodnika,
- stwarzanie warunków niezbędnych do rozwoju naturalnych wrogów szkodnika, niszczących jaja, larwy oraz formy dorosłe – największym wrogiem przeziernikowatych są dzięcioły.