Mszyca kapuściana [Brevicoryne brassicae]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy roślin kapustnych (m.in. kapusty, brukselki, kalafiora oraz brokuła). Szkodliwość Brevicoryne brassicae polega na wysysaniu soków roślinnych, co prowadzi do deformacji młodszych liści oraz do przebarwienia liści starszych, a także do uszkodzeń stożków wzrostu, pogarszając wielkość i jakość plonów. Masowe pojawy szkodnika najczęściej prowadzą do stopniowego zamierania roślin, a miejsca nakłuć stanowią naturalne wrota dla infekcji grzybowych. Szkodnik jest również wektorem chorób wirusowych.

Okres wykrywania

Pierwsze mszyce zaobserwować można w czerwcu na liściach roślin kapustnych. W największym nasileniu szkodnik występuje najczęściej na przełomie lipca i sierpnia, a także we wrześniu. Rozwojowi mszyc sprzyjają ciepłe i bezdeszczowe okresy w pogodzie.

Opis szkodnika

Mszyca kapuściana to szkodnik z rzędu pluskwiaków równoskrzydłych. Gatunek ma jednego żywiciela, którym są rośliny kapustowate (jest to gatunek jednodomowy). Szkodnik występuje w dwóch formach – uskrzydlonej oraz bezskrzydłej. Postacie dorosłe bezskrzydłe posiadają ciało długości do ok. 2,3 mm o barwie zielonożółtej, które przez pokrycie woskowym nalotem wydaje się oliwkowe. Na grzbietowej stronie zaobserwować można czarne plamki oraz syfony rozmieszczone w dwóch rzędach. Postacie uskrzydlone są nieco mniejsze, a ich ciało jest czarne, z kolei odwłok jest zielony. Jaja mszycy kapuścianej są wydłużone i czarne, a larwy wyglądem przypominają postacie dorosłe. Szkodnik w trakcie sezonu wegetacyjnego występuje najczęściej w formie bezskrzydłej. Formy uskrzydlone pojawiają się jedynie w momencie, kiedy powstaje pokolenie płciowe. W ciągu sezonu może rozwinąć się od 6 do 8 pokoleń szkodnika. Pierwsze objawy na kapustnych zaobserwować można w czerwcu na liściach w postaci deformacji oraz zawijania brzegów. Zaatakowane rośliny najczęściej wykazują osłabiony wzrost, nie związują główek liściowych lub wytwarzają zdeformowane główki. Szkodniki wytwarzają również spadź, która sprzyja rozwojowi grzybów sadzakowych.

Mszyca kapuściana zimuje w stadium jaja na resztkach warzyw kapustnych pozostawionych na polu oraz na różnych gatunkach chwastów kapustowatych.

Wzmożone występowanie

• jednostronny płodozmian,
• obecność chwastów z rodziny kapustowatych,
• pozostawione resztki warzyw kapustnych,
• okresy wegetacji z niedostatkiem wody,
• przenawożenie azotem,
• zbyt niskie nawożenie potasem,
• za duża gęstość siewu.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

• staranne przyoranie resztek roślinnych,
• rozszerzenie płodozmianu,
• eliminacja chwastów z rodziny kapustowatych,
• racjonalne nawożenie azotowe i potasowe,
• dbanie o populację organizmów pożytecznych (biedronek, złotooków, niektórych bzygowatych oraz pasożytniczych błonkówek).