Ziemiórkowate [Sciaridae]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy roślin ozdobnych. Spotkać je można również w szklarniach i tunelach foliowych oraz na wilgotnym, próchniczym podłożu, w którym uprawiane są rośliny. Szkodliwe dla roślin są jednak przede wszystkim larwy szkodnika żerujące w ziemi. Gdy nadmiernie się rozmnożą, mogą podgryzać korzenie oraz podstawy łodyg roślin, przyczyniając się do ich osłabienia. Ziemiórkowate przyczyniają się również do rozprzestrzeniania się rozmaitych chorób, głównie pochodzenia grzybowego. Najwięcej szkód mogą powodować u młodych roślin.

Okres wykrywania

Wysokiej aktywności szkodników sprzyja ciepło w pomieszczeniach i nadmierna wilgoć w podłożu. Przy temperaturze zbliżonej do 24°C dochodzi do szybkiego rozwoju szkodników oraz do składania przez nie jaj. Cykl życiowy ziemiórkowtych trwa wówczas tylko trzy tygodnie.

Opis szkodnika

Ziemiórkowate to szkodniki należące do rodziny muchówek. Formy dorosłe mają smukłe ciało oraz cienkie i długie odnóża. Najczęściej są uskrzydlone. Posiadają długie i nitkowate czułki, które złożone są z 8-16 członów. Narządem wzroku są 3 przyoczka oraz para asymetrycznych oczu złożonych. Głowa ziemiórkowtych posiada również trójczłonowe głaszczki szczękowe. Ziemiórkowate składają jaja w gnijących szczątkach roślin, a także w próchniejącym drewnie oraz w sąsiedztwie żywych roślin. Larwy szkodnika wylęgają się po 4-12 dniach, są beznogie i osiągają długość ok. 7 mm. Ich ciało jest przezroczyste i białe, z ciemną puszką głowową. Larwy mogą tworzyć pleń – pełzającą masę tworzoną przez tysiące larw muchówek. Żerują przez ok. 2 tygodnie, po czym na 3-4 dni przekształcają się w poczwarki, a następnie przeistaczają się w dorosłe muszki. Dorosłe owady, czyli muszki koloru czarnego, mogą żyć ok. tygodnia.

Wzmożone występowanie

porażone sadzonki,
wilgotne podłoże i utrzymująca się temperatura na poziomie 24°C,
zakażone podłoże organiczne,
nieracjonalne nawożenie.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

sadzenie roślin do świeżej ziemi i czystych doniczek,
lustracje roślin i donic w celu zlokalizowania szkodnika,
stosowanie żółtych tablic lepowych na szkodniki - rozmieszczone w pobliżu otworów wentylacyjnych oraz nisko nad ziemią tablice pozwolą określić liczebność dorosłych owadów,
odpowiedni dobór podłoża – najlepiej podłoża torfowego lub torfowo-piaskowego opartych na włóknach kokosowych,
dezynfekcja podłoży bogatych w materię organiczną,
dokarmianie porażonych roślin nawozami zawierającymi fosfor,
ograniczanie nawożenia azotowego,
wykorzystanie organizmów drapieżnych – np. nicieni – Steinernema feltiae lub drapieżnych roztoczy - Hypoaspis aculeifer, które ograniczają populację szkodnika w glebie.