Fungicydy wgłębne – co to jest i kiedy stosować, jak działają i dla jakich upraw używać?
Patogeny grzybowe roślin występują powszechnie w środowisku. W różnym stopniu niszczą plony, a bywa, że powodują epidemie. Wytwarzają też groźne dla człowieka i zwierząt gospodarskich mykotoksyny. Jak zatem ustrzec się infekcji i nie dopuścić do zakażenia? Fitofarmacja przychodzi z pomocą. Fungicydy wgłębne, czyli fungicydy translaminarne doskonale chronią rośliny na początku infekcji.
Choroby grzybowe roślin
Patogeny grzybowe powodują szereg objawów, a rozwój grzybni prowadzi do zniszczenia rośliny. Zakłócają fizjologię, zaburzają metabolizm, wzrost i rozmnażanie. Rozwijają się w szerokim spektrum temperatury i w zazwyczaj wysokiej wilgotności. W wodzie zarodniki grzybów kiełkują, przenoszone są i rozsiewane. Stosowanie fungicydów jest najlepszą metodą ograniczającą lub likwidującą infekcję.
Czym są fungicydy wgłębne?
Ze względu na sposób działania na roślinie wyróżniamy fungicydy: powierzchniowe, wgłębne i układowe. Fungicydy wgłębne transportowane są przez kutikulę i wnikają w głąb tkanek roślinnych w miejscu naniesienia, w którym wykazują aktywne działanie wgłębne. W przeciwieństwie do fungicydów układowych nie przemieszczają się systemicznie w roślinie poza miejsce aplikacji.
Substancje czynne fungicydów wgłębnych
Działanie wgłębne wykazują takie substancje czynne jak np.: bentiowalikarb, cymoksanil, cyprodynil, dimetomorf, fluopikolid, pirymetanil. Znane są też substancje o działaniu częściowo wgłębnym, np. tifloksystrobina, piraklostrobina.
Przed czym chronią fungicydy wgłębne?
Fungicydy wgłębne stosowane są na szeroką skalę w rolnictwie, ogrodnictwie i leśnictwie. Chronią przed groźnymi patogenami, zwalczają choroby m.in.:
- zbóż i rzepaku, np. łamliwość źdźbła, mączniak prawdziwy, rdza, rynchosporioza, septorioza, sucha zgnilizna kapustnych, zgnilizna twardzikowa,
- roślin sadowniczych, np. parch, szara pleśń,
- warzyw i ziemniaka, np. zaraza ziemniaka, mączniak rzekomy.
Na czym polega działanie wgłębne środków ochrony roślin?
Fungicydy wgłębne działają zarówno przed infekcją, jak i w początkowych jej fazach – jest to działanie wgłębne. Hamują biosyntezę białek, w konsekwencji rozwój grzyba.
Zasady stosowania fungicydów wgłębnych
Działanie wgłębne środków ochrony roślin musi być skuteczne. Odpowiadamy zatem na pytanie fungicydy – jak stosować? Zasady:
- Fungicydy wgłębne aplikować na suche rośliny. Wnikają bowiem z miejsca naniesienia do tkanek. Zastosowanie na mokre rośliny spowodować może ich spłynięcie i brak skuteczności.
- Dostosować się do wytycznych na etykiecie m.in. dawki, terminu, fazy rozwojowej, karencji.
Kiedy stosować fungicydy wgłębne?
Fungicydy – kiedy stosować? Oto kolejne pytanie o fungicydy wgłębne i ich skuteczne działanie. Stosuje się je prewencyjnie, czyli zapobiegawczo – w celu ochrony roślin przed spodziewaną infekcją. Jednak stosowanie fungicydów 2 lub 3 dni po infekcji, tzw. interwencyjne – także przynosi oczekiwany efekt – niszczy patogena. Substancja czynna pozostaje bowiem w tkankach w miejscu naniesienia zazwyczaj przez 6, a nawet 8 dni.
Jak stosować fungicydy wgłębne?
Rolnicy często pytają: fungicydy – ile przed deszczem zastosować? Czy deszcz po aplikacji nie zmyje preparatu? Odpowiedź brzmi: Nie, ponieważ aura panująca po zabiegu nie wpływa istotnie na działanie fungicydów. Substancja czynna wnika szybko do tkanek roślinnych. Opady już nawet od 1 do 2 godzin po aplikacji nie powodują jej zmycia, a w wypadku niektórych substancji (np. bentiowalikarb) opady już 20 minut po aplikacji nie zaburzają działania preparatu.
W jakich warunkach stosować fungicydy wgłębne?
Krótkie okno pogodowe w okresach opadów wystarczy do wykonania zabiegu i przetransportowania do tkanek substancji działającej wgłębnie.Temperatura stosowania fungicydów, w trakcie i kilka godzin po aplikacji decyduje o skuteczności, powinna wynosić 12–20°C. Silne nasłonecznienie może dezaktywować substancję czynną, dlatego opryski najlepiej wykonywać wieczorem.
Fungicydy wgłębne a inne środki ochrony roślin
Fungicydy wgłębne można mieszać z innymi środkami. Doskonałym rozwiązaniem są mieszaniny oparte o fungicydy wgłębne i systemiczne z kontaktowymi. Dlaczego?
Fungicyd kontaktowy tworzy na liściach warstwę ochronną – niszczy zarodniki grzyba. Fungicyd wgłębny z kolei stanowi zabezpieczenie przed infekcją i niszczy kiełkującą strzępkę wnikającą do tkanek, zapobiegając dalszej penetracji grzybni. Fungicyd systemiczny, krążąc w sokach roślinnych, chroni z kolei nowe przyrosty. Na rynku dostępne są gotowe rozwiązania bazujące na substancjach o działaniu wgłębnym i kontaktowym (np. Faban® 500 SC, Scala®) lub lokalnie układowym (np. Cabrio® Duo 112 EC).