Herbicydy na zboża – zalety, działanie, terminy stosowania i spektrum zwalczanych chwastów

Konkurencja ze strony chwastów osłabia zboża już na początku wegetacji. Współzawodnictwo o przestrzeń, składniki pokarmowe, wodę i światło wymaga bardzo dużych nakładów energii, którą zboża powinny przeznaczyć do rozwoju i wzrostu. Odpowiednio dobrana strategia ochrony herbicydowej w zbożach ozimych pozwala na ochronę ponad 30% plonu. W oziminach zabiegi herbicydowe wykonywane są jesienią oraz wiosną. Przyjrzyjmy się więc możliwościom ochrony zbóż ozimych przed zachwaszczeniem.

Herbicydy na zboża ozime – jesień

W okresie jesiennym zabiegi herbicydowe stają się coraz częściej wybieranym rozwiązaniem. Celowość zabiegu jesiennego podyktowana jest szybszym tempem wzrostu chwastów niż zbóż ozimych. Zwalczanie roślinności niepożądanej w tym czasie jest zdecydowanie łatwiejsze z uwagi na wczesne fazy rozwojowe chwastów i większą wrażliwość na substancje aktywne. Jest to rozwiązanie cechujące się wyższą efektywnością w walce z niektórymi gatunkami uciążliwych chwastów jednoliściennych, takich jak np. miotła zbożowa oraz dwuliściennych, m.in. przytulia czepna, chaber bławatek, mak polny czy ostrożeń polny.

Ponadto szacuje się, że regulacja zachwaszczenia jesienią jest korzystniejsza ekonomicznie. Zastosowanie herbicydów w tym okresie spowoduje bowiem eliminację zachwaszczenia jeszcze przed zimą, co w konsekwencji będzie sprzyjać ukorzenianiu, krzewieniu zbóż i budowaniu plonu. Zboża ozime, w których podjęto się regulacji zachwaszczenia jesienią, charakteryzują się też lepszą zimotrwałością i kondycją na starcie wiosennej wegetacji.

Stosowanie herbicydów jesienią może odbywać się bezpośrednio po siewie lub po wschodach z wykorzystaniem środków działających nalistnie.

Zwalczanie chwastów w zbożach ozimych wiosną

Warunki pogodowe występujące wiosną często są niestabilne i utrudniają oprysk herbicydem, co działa na korzyść wyłącznie chwastów. Dlatego opierając się na zasadach dobrej praktyki rolniczej, w zbożach ozimych powinniśmy przyjąć, że to zabieg jesienny powinien być najważniejszy, a zabieg wiosenny być jego dopełnieniem. Nie zawsze jest to jednak możliwe. Ponadto w okresie wiosennym na plantacjach zbóż ozimych można spodziewać się zarówno gatunków chwastów zimujących na plantacji, jak i dopiero wschodzących, co jest podwójnym zagrożeniem dla zbóż.

Przesunięcie regulacji zachwaszczenia na wiosnę często wynika z niesprzyjających warunków jesienią, które uniemożliwiały wjazd w pole i wykonanie oprysku. Również opóźnione siewy zbóż ozimych powodują rozpoczęcie walki z chwastami dopiero w okresie wiosennym. Niestety szerokie okno sprzyjające kiełkowaniu chwastów, obejmujące spoczynek zimowy zbóż, powoduje, że wiosną można spodziewać się wtórnego zachwaszczenia. W takim przypadku konieczne jest przeprowadzenie zabiegu korygującego wiosną, i to jak najszybciej, który skutecznie ograniczy liczebność chwastów będących jeszcze na wczesnych etapach rozwojowych. Korekta zabiegu będzie konieczna również w sytuacji mało skutecznego zabiegu jesiennego – wówczas należy sięgnąć po kompleksowe i silne rozwiązania z uwagi na obecność nie tylko młodych form chwastów, ale i tych w zaawansowanym stadium rozwoju.

Jak stosować herbicydy w zbożach na chwasty jedno- i dwuliścienne?

Pełne zwalczanie chwastów w zbożach w praktyce opiera się na dwóch zabiegach: jesiennym i wiosennym. Wiosną należy zapoznać się ze stanem plantacji po przezimowaniu i ocenić skuteczność jesiennej aplikacji herbicydu na zboża ozime. Lustracja pola pozwoli na dobór odpowiedniego preparatu na chwasty w zbożach.Wśród chwastów jednoliściennych największe zagrożenie dla zbóż ozimych stanowi miotła zbożowa. Ma ona zdolność do rozwoju nawet podczas spoczynku zimowego zbóż. Jej szkodliwość jest tak duża z uwagi na pojawiające się genotypy miotły zbożowej odporne na herbicydy.

Z kolei największe utrudnienie dla zbóż ozimych ze strony chwastów dwuliściennych występuje z powodu obecności m.in. przytulii czepnej , chabra bławatka , maku polnego , gwiazdnicy pospolitej oraz rumianu polnego .

Najlepsze efekty uzyskuje się, stosując herbicydy na młode chwasty, znajdujące się przeważnie w fazie 2–6 liści lub w fazie krzewienia. Istotna dla skutecznego zabiegu jest przy tym temperatura oprysku na chwasty. Pamiętajmy też, że ochrona herbicydowa powinna zostać przeprowadzona jak najszybciej, dlatego warto, aby preparaty na chwasty w zbożach były jak najmniej zależne od warunków pogodowych. Wobec tego należy prześledzić prognozę pogodę pod kątem ewentualnych przymrozków i wykonać zabieg, kiedy średnia dobowa temperatura przez przynajmniej 2–3 dni będzie wynosić 5°C, co ograniczy efekt fitotoksyczności.

Skuteczność zabiegu gwarantuje odpowiednia dawka herbicydu, określona w zaleceniach zamieszczonych na etykiecie produktu. W przypadku niektórych rozwiązań środki chwastobójcze na zboża zaleca się stosować w połączeniu z adiuwantem, który poprawia efektywność zabiegu. W doborze substancji aktywnej do oprysku na chwasty jedno- i dwuliścienne warto także uwzględnić rośliny następcze.

Środki do kompleksowego zwalczania chwastów jedno- i dwuliściennych w zbożach

Najlepsze do ochrony zbóż ozimych będzie kompleksowe rozwiązanie skierowane przeciwko chwastom jedno- i dwuliściennym. Taką możliwość daje zastosowanie podczas wiosennej ochrony herbicydowej mieszaniny preparatów: Biathlon^® 4D + Mover™ 75 WG, która opiera się na współdziałaniu aż 3 substancji aktywnych, czyli tritosulfuronu (pochodnej sulfonylomocznika), florasulamu i piroksysulamu (pochodnych triazolopirymidynu).

Mieszanina herbicydów Biathlon^® 4D i Mover™ 75 WG powoduje blokadę syntezy działania enzymów, co w rezultacie hamuje syntezę aminokwasów. Aplikowane herbicydy pobierane są przez liście i szybko przemieszczane w chwastach. Są to środki działające selektywnie. Działanie Biathlon^® 4D i Mover™ 75 WG objawia się powstawaniem chloroz w górnej części chwastów, zahamowaniem wzrostu i w końcu zamieraniem niepożądanej roślinności.

Jaki oprysk na chwasty jedno- i dwuliścienne w zbożu ozimym?

Biathlon^® 4D i Mover ™ 75 WG skutecznie zwalczają miotłę zbożową oraz wrażliwe chwasty dwuliścienne, takie jak: gwiazdnica pospolita, maruna bezwonna, przetacznik bluszczykowy i perski, przytulia czepna, rumian polny, stulicha psia, tasznik pospolity oraz samosiewy rzepaku. Średnią wrażliwość na tę mieszaninę herbicydów można natomiast zauważyć ze strony: bodziszka drobnego, fiołka polnego, jasnoty purpurowej, maku polnego i niezapominajki polnej.

W celu wzmocnienia efektywności mieszaniny herbicydów Biathlon^® 4D i Mover™ 75 WG należy stosować ją z adiuwantem Dash^® HC. Do wiosennego zwalczania chwastów w zbożach rekomenduje się dawkę: Biathlon^® 4D 50 g/ha + Mover™ 75 WG 120 g/ha + Dash^® HC 0,5 l/ha. Wskazane herbicydy na zboża ozime wiosną mogą być stosowane do fazy pierwszego kolanka zbóż (BBCH 31).

Biathlon^® 4D + Mover™ 75 WG + Dash^® HC to rozwiązanie przygotowane z myślą o uprawach zbóż ozimych, z wyjątkiem jęczmienia ozimego.