Rola fungicydów w przechowywaniu owoców
Przechowywanie owoców w sposób, który pozwala zachować ich świeżość i jakość przez dłuższy czas, jest wyzwaniem, z którym mierzą się zarówno producenci, jak i dystrybutorzy. Jednym z kluczowych zagrożeń dla zdrowia przechowywanych owoców są choroby wywoływane przez grzyby, które mogą prowadzić do znacznych strat plonów. W tym kontekście środki grzybobójcze nazywane fungicydami odgrywają nieocenioną rolę, pomagając w ochronie owoców przed szkodliwymi patogenami i przedłużając ich trwałość.
Zapobieganie porażeniu owoców
Choroby grzybowe stanowią poważne zagrożenie dla przechowywanych owoców. Aby minimalizować ryzyko ich wystąpienia, niezbędne jest utrzymanie odpowiednich warunków przechowywania, takich jak kontrola wilgotności i temperatury. Dodatkowo stosowanie fungicydów, zarówno chemicznych, jak i biologicznych, może skutecznie zapobiegać infekcjom grzybowym, chroniąc owoce i zapewniając ich dłuższą trwałość.
Edukacja na temat rozpoznawania objawów chorób oraz stosowanie dobrej praktyki magazynowej są kluczowe w zarządzaniu zdrowiem przechowywanych owoców. Stosowanie fungicydów w odpowiednich momentach uprawy pomaga zminimalizować ryzyko infekcji, co przekłada się na zdrowsze owoce trafiające do magazynów.
Fungicydy są nieodzownym narzędziem w zarządzaniu zdrowiem owoców, zarówno na etapie uprawy, jak i przechowywania. Regularne stosowanie fungicydów sprawia, że można skutecznie zapobiegać infekcjom grzybowym, co przekłada się na dłuższą trwałość owoców, redukcję strat, zachowanie jakości oraz bezpieczeństwo konsumentów. Łączne stosowanie fungicydów z innymi metodami ochrony roślin zapewnia zrównoważone podejście do produkcji i przechowywania owoców.
Jakie preparaty grzybobójcze stosować w ochronie owoców?
Jednym z najskuteczniejszych fungicydów, obok produktu Bellis® 38 WG , stosowanych do ochrony owoców przed chorobami grzybowymi w okresie przechowywania jest preparat Scala® . Preparat zawiera w składzie substancję czynną pirymetanil (400 g/l). Pirymetanil jest substancją czynną z grupy anilinopirymidyn, działającą na różne etapy cyklu rozwojowego grzybów. Hamuje syntezę metioniny, co zakłóca procesy fizjologiczne grzybów, uniemożliwiając ich rozwój i rozmnażanie.Preparat Scala® jest koncentratem w postaci zawiesiny do rozcieńczania wodą o działaniu powierzchniowym i wgłębnym. Jego zaletą jest działanie zapobiegawcze oraz interwencyjne.
Zakres działania fungicydu Scala®
Środek grzybobójczy Scala® jest skutecznym preparatem do zapobiegania i zwalczania szerokiego spektrum groźnych patogenów grzybowych, w tym:
- szarej pleśni (Botrytis cinerea) ,
- parcha jabłoni (Venturia inaequalis) ,
- parcha gruszy (Venturia pyrina) ,
- gorzkiej zgnilizny (Gloeosporium spp. ),
- innych chorób grzybowych .
Preparat jest stosowany m.in. w ochronie upraw owoców takich jak: jabłonie , grusze , winorośl , truskawki , maliny oraz inne owoce jagodowe.
Dawkowanie i terminy zabiegów wykonywanych preparatem Scala® są uzależnione od gatunku owoców oraz rodzaju zwalczanej choroby (patrz etykieta).Środek może być częścią zintegrowanego systemu ochrony roślin (IPM), w którym łączy się chemiczne środki ochrony roślin z metodami agrotechnicznymi, biologicznymi i fizycznymi. Jego właściwe stosowanie, zgodne z zaleceniami producenta i zasadami dobrej praktyki rolniczej, pozwala na skuteczną kontrolę patogenów i przedłużenie trwałości owoców, jednocześnie minimalizując ryzyko dla użytkowników i środowiska. Integracja Integrowanie fungicydu Scala® z innymi metodami ochrony roślin może przyczynić się do zrównoważonej i efektywnej produkcji owoców.
Ochrona przed infekcjami grzybowymi
Środki grzybobójcze stosowane przed zbiorami niszczą lub hamują wzrost patogennych grzybów, które mogą atakować owoce. Najczęściej stosowane są przeciwko grzybom wywołującym choroby takie jak szara pleśń, czy zgnilizna twardzikowa, brązowa plamistość liści , parch jabłoni, czerń krzyżowych , brunatna plamistość liści i inne choroby występujące na krzewach i drzewach owocowych.
Profilaktyczne stosowanie fungicydów na etapie uprawy i tuż przed zbiorem pomaga chronić owoce przed infekcjami, które mogłyby rozwijać się podczas transportu i przechowywania.
Ochrona drzew owocowych powinna być prowadzona w drugiej połowie lata, ukierunkowana jest głównie na zapobieganie chorobom przechowalniczym owoców. Należy ją rozpocząć jeszcze na kilka tygodni przed planowanymi zbiorami. Ochrona odmian owoców, które osiągają zbiorczą dojrzałość we wrześniu, powinna być prowadzona już w lipcu, natomiast owoce odmian zbieranych w październiku powinny być chronione w sierpniu.
Około sześciu tygodni poprzedzających zbiory należy stosować zabiegi fungicydowe zwalczające gorzką zgniliznę jabłek i gruszek, a potem kolejno opryski przeciwko szarej pleśni i innym chorobom, które mogą sprawiać problemy w przechowywaniu owoców. Należy mieć również na uwadze możliwość wystąpienia parcha przechowalniczego. Problemy mogą stanowić nawet niewielkie źródła zakażenia. Najczęściej są nimi plamy na liściach, gdzie znajdują się zarodniki konidialne choroby.
W sprzyjających warunkach pogodowych, zwłaszcza podczas deszczowych dni, zarodniki te mogą być przyczyną porażenia owoców. Skutkiem porażenia może być pojawienie się plam parcha późnego. Ich rozwój poprzedza zwykle zbiory jabłek. Plamy parcha przechowalniczego mogą pojawić się także dopiero w trakcie przechowywania owoców. By tego uniknąć istotnym jest prowadzenie szczelnej ochrony przedzbiorczej na bazie produktów kontaktowych przeciwko parchowi.
Jeśli chodzi o ochronę upraw sadowniczych przed gorzką zgnilizną, intensywność zabiegów jest uzależniona od występowania źródeł choroby w sadzi, stopnia podatności odmian owoców oraz od warunków atmosferycznych. Należy pamiętać, że bardziej podatne odmiany oraz wilgotny i deszczowy klimat sprzyjają rozwojowi choroby. W związku z tym należy przeprowadzić większą ilość zabiegów.
Podstawowe zabiegi zwalczające szarą pleśń, powinny być prowadzone w fazie kwitnienia jabłoni i grusz, ponieważ właśnie wtedy dochodzi do zakażenia chorobą. Infekcje owoców przed zbiorami są spowodowane głównie przez uszkodzenia skórki. Zabiegi dedykowane ochronie sadów przed szarą pleśnią, prowadzone tuż przed zbiorami, mają głównie uzupełniający charakter.
Przedłużenie okresu świeżości owoców
Poprzez zapobieganie infekcjom grzybowym, środki grzybobójcze pomagają zachować integralność komórkową owoców. Chronione owoce pozostają jędrne i nie ulegają szybkiemu rozkładowi. Owoce bez infekcji grzybowych dłużej utrzymują swoje właściwości sensoryczne, takie jak smak, zapach i tekstura.
Redukcja strat podczas transportu i magazynowania owoców
Stosowanie fungicydów znacznie redukuje straty spowodowane przez choroby grzybowe w magazynach i podczas transportu, co ma bezpośredni wpływ na ilość owoców dostępnych do sprzedaży. Dzięki skutecznej ochronie przed grzybami owoce mogą być przechowywane przez dłuższy czas bez utraty jakości. Jest to szczególnie ważne dla dystrybucji na odległe rynki.
Ochrona owoców podczas przechowywania
Niektóre środki grzybobójcze charakteryzują się działaniem systemicznym, co oznacza, że są absorbowane przez owoce i zapewniają długotrwałą ochronę przed patogenami nawet po zbiorach. Środki grzybobójcze pomagają utrzymać odpowiednie warunki przechowywania, zapobiegając rozwojowi pleśni w magazynach o wysokiej wilgotności i odpowiedniej temperaturze.
Straty spowodowane chorobami grzybowymi mogą sięgać nawet kilkudziesięciu procent całkowitej produkcji. Dzięki zastosowaniu fungicydów możliwe jest znaczne zmniejszenie tych strat, co ma istotny wpływ na ekonomiczny aspekt produkcji i dystrybucji owoców.
Poprawa bezpieczeństwa i jakości produktów
Zmniejszenie liczby infekcji grzybowych przekłada się na mniejsze ryzyko obecności mykotoksyn w owocach, które mogą być szkodliwe dla zdrowia konsumentów. Owoce wolne od infekcji grzybowych prezentują się lepiej, co ma znaczenie dla ich atrakcyjności handlowej i akceptacji przez konsumentów.
Wspomaganie naturalnych mechanizmów obronnych roślin
Niektóre nowoczesne środki grzybobójcze mogą stymulować naturalne mechanizmy obronne roślin, co dodatkowo wzmacnia ich odporność na infekcje grzybowe. Środki grzybobójcze często stosuje się jako element zintegrowanej ochrony roślin (IPM), łącząc je z innymi metodami ochrony, takimi jak biologiczne środki ochrony roślin, co zwiększa skuteczność całego systemu zarządzania zdrowiem owoców.
Ochrona owoców po zbiorach
Działania zmierzające do ograniczenia strat podczas przechowywania powinny skupiać się na dwóch aspektach. Po pierwsze, owoce powinny zostać zebranie w odpowiednim czasie. Należy to zrobić najlepiej jeszcze przed osiągnięciem pełnej dojrzałości, w momencie osiągnięcia dojrzałości zbiorczej. Nie należy dopuścić to tego, aby podczas zbiorów owoce były przejrzałe.
Na etapie zbioru należy przeprowadzać wstępną selekcję – do przechowywania przeznaczać należy tylko owoce wysokiej jakości, suche, pozbawione oznak uszkodzeń mechanicznych i chorób, najlepiej z zachowanymi szypułkami. Owoce te powinny być transportowane w sposób, który ogranicza ryzyko powstania uszkodzeń lub odgnieceń.
Przed zbiorami, jeszcze na etapie rozwoju i dojrzewania owoców, należy zadbać o prawidłowe zwalczania chorobotwórczych grzybów. W tym celu przeprowadza się opryski fungicydami.
Prawidłowe przechowywanie owoców
Owoce należy przechowywać w odpowiednich warunkach. Ważne, aby w przechowalni nie znajdowały się zarodniki patogennych grzybów. W tym celu konieczne jest zdezynfekowanie pomieszczenia przez umieszczeniem w nim owoców. Jeżeli w danym miejscu odnotowano przypadki wystąpienia chorób przechowalniczych, należy przeprowadzić zabiegi zwalczające patogenne grzyby.
Walka z formami przetrwalnikowymi, przy użyciu metod konwencjonalnych jest trudna, dlatego zaleca się przeprowadzanie oprysków lub zamgławianie przechowalni.Pomieszczenia przeznaczone do przechowywania owoców powinny być ciemne, pozbawione okien, z dobrą wentylacją. Owoce najlepiej przechowywać w niskich temperaturach i stosunkowo wysokiej wilgotności względnej powietrza.
Zasady stosowania i regulacje
Stosowanie fungicydów podlega ścisłym regulacjom prawnym, które mają na celu ochronę zdrowia publicznego. Normy dotyczące maksymalnych dopuszczalnych poziomów pozostałości (MRL) w owocach są regularnie monitorowane i aktualizowane.
Bibliografia
- MICHALSKI, P. (2016). Innowacyjne rozwiązania wpływające na pozbiorczą trwałość owoców. INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA W TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIU CZŁOWIEKA, 166.
- Guzewski, W. (2001). Choroby owocow w czasie przechowywania. Działkowiec, (10), 56-57
- Blaszczyk, J. (2003). Podatnosc gruszek'Carola'i'Concorde'na choroby przechowalnicze. Hasło Ogrodnicze, (12), 60-61.
- Szeremeta, B., & Żarkowski, K. (2019). Winnica z kompleksem turystycznowypoczynkowym w Starachowicach–koncepcja zagospodarowania przestrzennego. MAZOWSZE Studia Regionalne, (28), 87-107.
- Szymczak, J., Bryk, H., & Miszczak, A. (2013). The influence of selected fungicides used at different dates on residues in apples and protection against storage diseases. Wpływ wybranych fungicydów stosowanych w różnych terminach na poziom ich pozostałości w jabłkach oraz ochronę przed chorobami przechowalniczymi. Progress in Plant Protection, 53(3), 586-592.
- Bryk, H., & Kruczynska, D. (2005). Wystepowanie chorob przechowalniczych na jablkach odmian parchoodpornych. Acta Agrobotanica, 58(2), 205-212
- Golinowska, M. (2002). Ekonomiczno-organizacyjne problemy ochrony roślin w sadach o integrowanej produkcji owoców. Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia, 1(1), 45-56.